واردات کالا معمولا دارای مراحل، فرایندها و نکات ریز و درشت زیادی است. همین موضوع اهمیت آموزش واردات را گوشزد می‌کند که ما در این مقاله سعی می‌کنیم به مهم‌ترین نکات و مراحل واردات کالا به زبان ساده اشاره کنیم.
آموزش واردات کالا را از کجا شروع کنیم؟
تجارت همواره به عنوان یکی از راه‌های اصلی برای کسب سود در تمام جوامع مطرح بوده است. صادرات و واردات دو بال اصلی تجارت را تشکیل می‌دهند که انجام هر کدام از آنها در کشورمان مستلزم طی کردن فرایندهای خاص خود است.
معمولا سیاست‌گذاران تجاری هر ساله نیازهای کشور را مشخص میکنند و سپس با استفاده از اعمال برخی سیاست‌ها از قبیل تعرفه‌گذاری، نیازهای وارداتی کشور را مشخص میکنند.
تجار، بازرگانان و شرکت‌های مختلف با استفاده از توان و پتانسیلی که در اختیار دارند برای واردات کالا اقدام میکنند و در ادامه آن را در کشور عرضه میکنند.
این کار شاید در ظاهر کار آسانی به نظر برسد، اما در عرصه عمل پیچیدگی‌های زیادی دارد. بخشی از فرایندهای مراحل واردات کالا در داخل کشور و بخش دیگر آن در خارج از کشور صورت می‌گیرد.
یک واردکننده کالا باید با بسیاری از امور از قبیل تجارت و بانکداری بین‌الملل، حمل‌ونقل بین‌المل، ترخیص کالا و امور گمرکی، نحوه تخصیص ارز و بسیاری نکات دیگر آشنایی کامل داشته باشد.
مجموعه این دلایل اهمیت آموزش ترخیص و واردات کالا را به ما گوشزد می‌کند. برای شروع ابتدا به موضوع قوانین واردات کالا و سپس به مراحل واردات کالا به زبان ساده اشاره خواهیم کرد. پس تا پایان با ما همراه باشید.
1: ابتدا با قوانین واردات کالا آشنا شوید
تجارت و امور بازرگانی نیاز مبرم به کسب اطلاع از قوانین دارد. خصوصا آنکه قوانین و مقررات این حوزه متناسب با نیازهای روز و با توجه به اتفاقات مختلف بروزرسانی می‌شود. برخی از قوانین به صورت قوانین پایه بوده و برخی دیگر شامل آیین‌نامه‌ها و بخشنامههای اجرایی است.
اطلاع از قوانین کمک زیادی به یادگیری مراحل واردات کالا خواهد کرد. یک واردکننده هم باید نسبت به قوانین کلی و پایه‌ای آشنایی داشته باشد و هم به تغییرات در مقررات جزئی تسلط داشته باشد.
1: قانون مقررات صادرات و واردات: قانون مقررات صادرات واردات یکی از اصلی‌ترین قوانین پایه‌ای مربوط به تجارت بوده که در سال 1372 توسط مجلس شورای اسلامی به تصویب رسیده است.
مطالعه این قانون برای تمام فعالان حوزه تجارت الزامی بوده که شامل 24 ماده مختلف است. اگرچه رعایت این قانون اهمیت زیادی دارد، اما همانند سایر قوانین تصویبی دیگر بیشتر به بیان کلیات و خط قرمزهای کلی پرداخته است.
2: آیین‌نامه اجرایی قانون مقررات صادرات و واردات: آیین‌نامه قانون مقررات صادرات واردات در راستای قانون فوق و در سال 73 توسط هیئت وزیران به تصویب رسیده است.
آیین‌نامه مذکور در 46 ماده تنظیم شده و دارای نکات اجرایی مختلفی در خصوص مراحل واردات کالا یا صادرات آن است. از همین رو مطالعه آن جهت آشنایی با مقررات واردات کالا بسیار مفید خواهد بود.
3: قانون و آیین‌نامه امور گمرکی: قانون امور گمرکی نیز در سال 1390 توسط مجلس شورای اسلامی به تصویب رسیده که حاوی نکات ارزشمندی در خصوص ترخیص کالا و فرایندهای گمرکی است. آیین‌نامه این قانون نیز تجار و بازرگانان را بیشتر با قوانین واردات کالا آشنا خواهد کرد.
4: کتاب مقررات صادرات و واردت: این کتاب حاوی نکات اجرایی بسیار زیادی در خصوص وادرات و صادرات کالاهای مختلف و تعرفه‌های مرتبط با آنها است.
کتاب مذکور هر ساله بروزرسانی شده و توسط سازمان توسعه تجارت منتشر می‌شود. نسخه الکترونیکی آن از طریق سایت سازمان توسعه تجارت در دسترس خواهد بود.
5: بخشنامههای اجرایی: بخشنامه‌ها و دستورالعمل‌های اجرایی جزء مهم‌ترین قوانین واردات کالا محسوب می‌شوند که شما را با جزئی‌ترین و بروزترین مقررات این حوزه آشنا می‌کند. برای اطلاع از این بخشنامه‌ها باید به صورت روزانه اخبار و اطلاعات مربوط به تجارت و واردات کالاهای مختلف را بررسی کنید.
ما به مهم‌ترین مقررات و قوانین واردات کالا اشاره کردیم. اما بد نیست بدانید که قوانین متعدد دیگری در این خصوص در زمینه‌های حمل‌ونقل، تخصیص ارز، ثبت سفارش و حوزه‌های دیگر وجود دارد.
2: مراحل واردات کالا به زبان ساده را یاد بگیرید
یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های افراد تازهکار در این حوزه، آشنایی با نحوه واردات کالا یا مراحل واردات کالا به زبان ساده است. آشنایی قبلی با این مراحل باعث می‌شود تا تجار و بازرگانان با دید بهتری برای واردات اقدام کنند.
در ادامه به مهم‌ترین فرایندها در این خصوص اشاره می‌کنیم:
اخذ کارت بازرگانی
کارت بازرگانی اولین گام از مراحل واردات و صادرات کالا به شمار می‌رود. بنابراین تجار تازهکار نیاز است قبل از هر اقدامی برای گرفتن این کارت اقدام کنند.
در غیر اینصورت نمی‌توانند اقدام به تجارت کنند. البته داشتن این کارت مزایای دیگری غیر از انجام صادرات و واردات نیز دارد. صدور کارت بازرگانی از طریق وزارت صمت و اتاق بازرگانی صورت می‌گیرد.
کارت مذکور دارای انواع مختلفی بوده که هر کدام یک سری ویژگی‌ها دارند. از انواع مختلف آن می‌توان به کارت تجاری، موردی، صنعتی، خدماتی و برخی موارد دیگر اشاره کرد که هر کدام ویژگی‌های خاص خود را دارند.
این کارت همچنین از یک جنبه دیگر به دو نوع حقیقی و حقوقی تقسیم‌بندی می‌شود. چنانچه تاکنون کارت بازرگانی ندارید، هر چه سریع‌تر برای اخذ آن اقدام کنید.
ما در مطلب زیر به چیستی این کارت، ویژگی‌ها و مراحل دریافت آن به صورت جزئی اشاره کرده‌ایم که می‌توانید مطالعه کنید.
انتخاب حوزه فعالیت
بعد از اخذ کارت بازرگانی نوبت آن است که زمینه و حوزه فعالیت خود در واردات کالا را مشخص کنید. زمینه و حوزه فعالیت می‌تواند به چند صورت انتخاب شود.
برخی تمایل دارند تا با یک کشور خاص فعالیت داشته باشند. ممکن است برخی از افراد با یک کشور آشنایی خوبی داشته باشند یا بنا به هر دلیل تمایل داشته باشند که صرفا با آن کشور کار کنند.
این دسته از افراد معمولا به علت ارتباطاتی که در آن کشور دارند، اقدام به واردات انواع مختلف کالا از آنجا میکنند.
این در حالی است که برخی از افراد دیگر، صرفا در خصوص واردات یک محصول خاص از نقاط مختلف جهان فعالیت دارند. اینکه به چه صورت حوزه فعالیت را انتخاب کنیم، به سابقه فعالیت در گذشته و پتانسیل ما بستگی دارد.
با این حال، انتخاب یک یا چند حوزه مشخص بسیار بهتر از آن است که فرد واردکننده در حوزه‌های متعدد و به صورت پراکنده فعالیت کند.
آشنایی با قوانین و مقررات روز
یکی دیگر از فرایندها و مراحل واردات کالا، آشنایی با قوانین، مقررات، بخشنامه‌ها و نکات مختلف در حوزه فعالیت خود است. یک واردکننده باید به صورت روزانه اخبار و اطلاعات مربوط به حوزه فعالیت خود را رصد کند.
چرا که ممکن است برای مدتی واردات یک کالای خاص ممنوع شود یا آنکه تعرفه واردات آن کالا کم و زیاد شود. گاهی اوقات نیز امکان دارد تجارت با یک کشور خاص مشمول محدودیت‌ها یا حتی برخی مشوق‌ها قرار بگیرد که باید از آنها اطلاع پیدا کرد.
بعد از انتخاب کشور و کالای مورد نظر و کسب اطلاع از مقررات و تعرفه‌های مربوط به واردات آن کالا، اکنون نوبت آن است تا کم‌کم فرایندهای اجرایی و عملیاتی واردات آن را انجام دهید که در ادامه به آنها اشاره می‌کنیم.
انتخاب کشور و کالای وارداتی
بعد از طی کردن مراحل فوق، اکنون نوبت آن است که آستین‌ها را بالا زده و با مشتریان مختلف در کشور یا کشورهای مختلف وارد مذاکره شوید. برای این کار نیاز به تسلط به زبان کشور مورد نظر و تا حدودی آشنایی به قوانین و مقررات تجاری آن کشور دارید.
در این مرحله بهتر است با چندین فروشنده مختلف وارد مذاکره شوید. قیمت کالاها را بررسی و نمونه آنها را به لحاظ کیفیت ببینید.
علاوه بر قیمت و کیفیت در این مرحله نیاز به بررسی مشخصات فنی کالا، مشخص کردن تعداد کالا و نوع آن دارید. در نهایت در این مرحله باید بتوانید با یکی از فروشندگان آن کالا به توافق برسید.
درخواست ارسال پیش‌فاکتور یا پرفرما
بعد از آنکه در مرحله قبل به توافقات اولیه در خصوص خرید کالا رسیدید، اکنون باید از فروشنده کالا درخواست ارسال پیش‌فاکتور کنید.
پرفرما یا پیش‌فاکتور یکی از فرایندهای مهم مراحل واردات کالا به شمار می‌رود که بعدها از آن جهت ثبت سفارش نیز استفاده می‌شود.
پیش‌فاکتور سندی است که توسط فروشنده برای خریدار ارسال می‌شود و در آن در مورد مشخصات کامل کالا توضیح داده شده است.
از جمله اطلاعات مختلفی که در این سند باید ذکر گردد می‌توان به قیمت، کرایه، وزن، تعداد، نوع ارز معامله کالا، کشور مبدا و مقصد، اطلاعات و مشخصات فروشنده و خریدار و برخی اطلاعات دیگر اشاره کرد.
نکته مهم پیش‌فاکتور آن است که شما به عنوان واردکننده باید بعدها براساس استناد به همین سند درخواست ثبت سفارش بدهید. به همین دلیل باید همراه با اطلاعات دقیق و کامل باشد. در غیر اینصورت به مشکل برخواهید خورد.
ثبت سفارش
در ادامه مراحل واردات کالا به زبان ساده به انجام ثبت سفارش می‌رسیم. در این مرحله واردکننده باید به سامانه ثبت سفارش وزارت صمت مراجعه و درخواست خود را جهت واردات کالای مذکور ارائه دهد. به نوعی فرد واردکننده باید نظر کارشناسان وزارت صمت را جهت واردات کالا جلب کند.
ممکن است برخی از کالاها دارای ممنوعیت واردات باشند که باید در مراحل قبل در این خصوص تحقیق کافی کرده باشید. برای انجام ثبت سفارش باید به سامانه جامع تجارت به آدرس اینترنتی ntsw.ir مراجعه کنید و مراحل ثبت سفارش را انجام دهید.
ثبت سفارش کالاهای مختلف دارای مراحل خاص خود بوده و معمولا با یکدیگر تفاوت دارند. لازم به ذکر است گاهی اوقات جهت واردات یک کالای خاص نیاز است علاوه بر مجوز وزارت صمت از سایر دستگاه‌های مرتبط دیگر نیز مجوزهای لازم را اخذ کنید.
تخصیص ارز و پرداخت بین‌المللی
در مراحل قبل توضیح دادیم که واردکننده و فروشنده کالا در خصوص ارز مورد مبادله با یکدیگر به توافق خواهند رسید. در این مرحله نیاز است تا واردکننده اقدام به تهیه ارز کند.
تهیه ارز معمولا به چندین طرق مختلف صورت می‌گیرد. معمولا دولت به برخی از کالاهای اساسی ارز ترجیحی یا ارز دولتی اختصاص می‌دهد. این گروه از کالاها بیشتر مواد غذایی و خوراکی هستند.
در چند سال اخیر و به دنبال بحران ارزی، دولت سامانه‌ای را برای تخصیص ارز به نام سامانه نیما طراحی کرد که واردکنندگان از آنجا می‌توانند برای سایر کالاها ارز تهیه کنند. ضمن آنکه تهیه ارز طرق مختلف دیگر مانند صرافی و بانک‌ها نیز صورت می‌گیرد که هر کدام مزایا و معایب خاص خود را دارند.
اما پرداخت بین‌الملل نیز معمولا به چندین طرق مختلف صورت می‌گیرد که تجار ایرانی به علت تحریم‌ها با برخی مشکلات در این خصوص روبرو هستند.
برات، اعتبار اسنادی و پیش‌پرداخت از روش‌های مرسوم پرداخت بین‌المللی هستند.
حمل و نقل و بیمه کالا
حمل‌ونقل کالا از مهم‌ترین مراحل واردات کالا و به طور کل فعالیت تجاری و بازرگانی محسوب می‌شود. این کار به روش‌های مختلفی از قبیل حمل‌ونقل جاده‌ای، ریلی، هوایی و دریایی صورت می‌گیرد که باید بسته به مبدا کالا و توافق با فروشنده یکی را انتخاب کنید.
فروشنده و خریدار انتخاب رروش حمل‌ونقل کالا را با استفاده از قواعد بین‌المللی اینکوترمز انجام می‌دهند. این قواعد دارای حالت‌های مختلفی بوده که در هر کدام از آنها ریسک خریدار و فروشنده متفاوت است.
در این مرحله نیاز است که فرد تسلط بالایی نسبت به قواعد بین‌المللی اینکوترمز داشته باشد تا براساس شرایط خود بهترین روش را انتخاب کند.
ضمن آنکه معمولا نیاز است با یک شرکت بیمه در خصوص بیمه کردن کالای مورد نظر نیز به توافق رسید که مستلزم پرداخت هزینه بیمه است.
ترخیص کالا از گمرک
بعد از انجام مراحل قبل، کالای مورد نظر به گمرک مقصد خواهد رسید و اکنون واردکننده باید آن را ترخیص کند. ترخیص کالا یکی از اقدامات مهم در مراحل واردات کالا به شمار می‌رود که نیاز دارد فرد با قوانین واردات کالا نیز آشنا باشد.
ما در این مقاله به قوانین واردات کالا و مراحل واردات کالا به زبان ساده و نکات مربوطه به آن اشاره کردیم. جهت کسب اطلاعات بیشتر ثبت نام در دوره های آموزش واردات و صادرات کالا پیشنهاد می شود.
دیدگاه خود را بنویسید